بەڵگەنامە

گرێبەستێکە لە نێوان کەسێک یان چەند کەسێکی ئاسایی یاخود مەعنەوی، بۆ بە کرێدانی ماڵێکی گواستراوە یاخود نەگواستراوە. لە گرێبەستەکە بە چەند خاڵ و مەرجێک ماف و پابەندبوونی هەردوو لایەن، کە لە سەری ڕێک دەکەون، دیاری دەکرێت بۆ ماوەیەکی دیاریکراو یاخود دیارینەکراو.

بەڵگەنامەیەکی یاساییە لە نێوان خاوەن قەرز و قەرزدار بۆ گەرەنتی کردنی مافەکانی خاوەن قەرز، کە قەرزدار ئامادەی دەکات بۆ خاوەن قەرز.

فەرمانگەی دادنوسی دانپێدانانی خاوه‌ن قه‌رز وەردەگرێت، کە بڕی تەواوی ئەو قەرزەی لە ئەستۆی قەرزدار بووە و بەپێی کۆمپیالەیەک لە نێوانیاندا ڕێکخراوە، وەرگرتووەتەوە.

په‌سندکردنى هه‌ر مامه‌ڵەيه‌کی دادنوسی که‌ لە ڕابردوودا بۆ دووباره‌ دڵنیابوونەوە و کارپێکردنه‌وه‌ى کراوه‌.

تایبەتە بەو ناکامانەی پێشتر پارەیان لە بەڕێوەبەرایەتیی ناکامەکاندا بۆ پارێزراوە و دەیانەوێت وەریبگرنەوە.

بریتییە لە ڕەزامەندیدان لەسەر ڕەفتارکردنی ماڵیی (گوازراوە، نەگوازراوە) بە موڵکی ناکام وەک (کڕین، فڕۆشتن، دروستکردن و نۆژەنکردنەوەی خانوو، یان جیاکردنەوە و یەکخستنی موڵکی ناکام)، بە مەبەستی پارێزگاریکردن لە بەشی ناکام.

بریتییە لە بڕیاردان لەسەر لاری هەبوون یان لاری نەبوون لەسەر ئەو دابەشنامە شەرعی یان یاسایییانەی دەردەچن بۆ ئەو مردووانەی، کە میراتگری ناکامیان هەیە، بە مەبەستی پارێزگاریکردن لە بەشی کەسیی ناکام.

بریتییە لە دەربڕینی لاری هەبوون یان لاری نەبوونی بەڕێوەبەرایەتیی چاودێریی ناکامەکان لەسەر بەڵگەنامەکانی (پێبسپێری، دەسەڵات - بەندکردن، سەرکاردانان) کە لە دادگا تایبەتمەندەکان دەردەچن، بۆ دەستنیشانکردنی کەسێکی شیاو بۆ سەرپەرشتیکردنی ناکام.

فەرمانگەی تۆمارکردنی خانووبەرەی تایبەتمەند بۆی هەیە فەرمانگەیەک لە فەرمانگەکانى تۆمارکردنى خانووبەرە لە جیاتی خۆی ڕابسپێرێت، تۆماری گرێبەستێک بکات لە سەر داخوازیی لایەنێکی گرێبەستەکە، واتە تەواوکردنی کڕین و فرۆشتنی موڵک لە نێوان دوو فەرمانگەی تۆمارکردنی خانووبەرە لە هەمان شار یان دوو شاری جیاواز، یەکێکیان لە جیاتی ئەوەی تر مامەڵەکە تەواودەکات.

گۆڕینەوەی موڵکێکە بە موڵکێکی تر بەپێی گرێبەستێکی ڕەزامەندانەی دوو لایەنە بۆ گۆڕینەوەی موڵکێک بە موڵکێکی تر، جیاوازی لەگەڵ فرۆشتنی موڵک ئەوەیە؛ لایەنەکانی گرێبەستەکە موڵکەکانیان دەگۆڕنەوە، بەڵام لە فرۆشتنی موڵکدا، فرۆشیار موڵکەکەی بە پارە دەفرۆشێت.